ευχαριστούμε

Welcome ! ευχαριστούμε για την περιήγηση, ! Εδώ προσπαθούμε για να βρείτε ότι ποιο αναγκαίο, και προ πάντων χρήσιμο, στο διαδίκτυο.
Για να (γράψετε) ή για τυχών ελλείψεις, η ότι νιώθετε ενοχλητικό. παρακαλώ επικοινωνήστε μαζί μ@ς.
naznik.las@gmail.com

Πέμπτη 27 Μαρτίου 2014

"...Προσέγγιση του φαινομένου bullying"

Προσέγγιση του φαινομένου bullying

Απόσπασμα απ το "Εργαστήρι".Το εργαστήρι πραγματοποιήθηκε στη διημερίδα με θέμα: «πόλις, κρίσεις, αναθεωρήσεις. Έχουν Λόγο οι κοινωνικές επιστήμες σήμερα;», που διοργάνωσε η Συστημική Εταιρεία Βορείου Ελλάδος, στις 9 και 10 Νοεμβρίου 2013, στη Θεσσαλονίκη.Προφορική Παρουσίαση: Σταύρος Γκουγκουσκίδης
................................................................................................................................
 "...η γενικότερη προσέγγιση του φαινομένου bullying βασίζεται στην αυθαίρετη ιδέα ότι τα πράγματα δεν θα έπρεπε να είναι έτσι. Στην ιδέα ότι τα πράγματα θα έπρεπε να είναι αλλιώς. Υπάρχει μία βασική ιδέα σχετικά με το πώς θα έπρεπε να λειτουργεί ο άνθρωπος. Και το πώς η Επιστήμη μπορεί να παρέμβει για να αλλάξει κατά το «πρέπον» τα πράγματα.
Η ατομιστική παράδοση (γράφει η Sheila McNamee) υπερασπίζεται τον εαυτό ως μία πηγή η οποία δημιουργεί σκέψη και δράση. Συνεπώς, διεξάγουμε ψυχοθεραπεία, εκπαιδεύουμε ατομικά μυαλά, ανταμείβουμε και τιμωρούμε άτομα στην εργασία και θεωρούμε τα άτομα υπεύθυνα για όλες τις πράξεις, σκέψεις, πεποιθήσεις τους. Με δυο λόγια, το άτομο είναι η αδιαφιλονίκητη φυσική οντότητα του ενδιαφέροντος στις προσπάθειές μας να καταλάβουμε την κοινωνική ζωή. Προκειμένου να καταλάβουμε την πολυπλοκότητα της κοινωνικής συναλλαγής πρέπει να αρχίσουμε από το άτομο που είναι η βασική μονάδα εξέτασης.
Ο Ατομικισμός μας προσκαλεί σε πρότυπα επίπληξης και αξιολόγησης. Αν οι ενέργειές μου παρακινούνται από τις εσωτερικές μου, ατομικές πεποιθήσεις, αξίες, υποχρεώσεις, τότε οποιοδήποτε ελάττωμα ή έλλειμμα πρέπει επίσης να θεωρείται ότι βρίσκεται μέσα μου και έτσι θεωρούμαι υπεύθυνος για τις πράξεις μου. Αν είμαι υπεύθυνος για τις πράξεις μου και αυτές κρίνονται λανθασμένες ή ακατάλληλες, τότε είμαι ο μοναδικός που φταίει. Η δυσλειτουργία μου βρίσκεται μέσα μου. Η αποτυχία μου είναι η ανικανότητά μου. Οι άλλοι τότε γίνονται αξιολογητές και συμμετέχουν σε συνομιλίες επίπληξής μου.”
Τι κάνει λοιπόν η Παιδαγωγική όταν συναντά το φαινόμενο της σχολικής βίας;
- Καλεί την Ψυχολογία για βοήθεια. Την επιστήμη των Διαταραχών.
Και τι κάνει η Ψυχολογία;
- Διάγνωση: Η βία είναι διαταραχή.
Η κυρίαρχη τάση στην ψυχοθεραπεία, συνεχίζει η  Sheila McNamee, που ακολουθεί την κυρίαρχη τάση στην Ψυχολογία, παρέχει διάγνωση για τα ψυχολογικά δεινά ενός ατόμου. Το επάγγελμα απαιτεί πρώτα από όλα να προσδιορίζεται μία διάγνωση πριν τη μετακίνηση προς την επίλυση του προβλήματος ή τη θεραπεία. (το bullying θα μπορούσε να ονομαστεί και διάγνωση στο παράδειγμά μας). Στην πραγματικότητα η ψυχοθεραπεία είναι στενά συνδεδεμένη με το ιατρικό επάγγελμα και η κυρίαρχη πεποίθηση είναι ότι η θεραπεία, προκειμένου να προχωρήσει απαιτεί διάγνωση. Πώς θα μπορούσε ένας θεραπευτής να προχωρήσει τη θεραπεία ενός πελάτη αν αυτός ο θεραπευτής λειτουργούσε χωρίς μία σαφή ιδέα του ποιο είναι το πρόβλημα του πελάτη κατά πρώτο λόγο;
 -Η διάγνωση στην ψυχοθεραπεία απαιτεί τη διάγνωση ενός προσώπου. [Ο Olweus αναφέρεται συχνά στην προσωπικότητα του θύτη και του θύματος]. Αν η ταυτότητα κάποιου βρίσκεται μέσα στο πρόσωπο, όπως μας λέει ο ατομικισμός, τότε όλα αυτά που είναι προβληματικά πρέπει να προέρχονται από τον εσωτερικό νου ή την ψυχή αυτού του προσώπου. [παραπομπή στις θεωρίες για τη βία που ανέπτυξε ο Retzer]
- Η διάγνωση απαιτεί τη συζήτηση του προβλήματος. Η ψυχοθεραπεία, η διάγνωση και τα προβλήματα είναι όροι που φυσικά πηγαίνουν μαζί. Επιδιώκουμε τη θεραπεία όταν αισθανόμαστε άβολα, αναστατωμένοι ή διαταραγμένοι. Τα πράγματα δεν πηγαίνουν καλά και η θεραπεία είναι ένα από τα μέρη που στρεφόμαστε για βοήθεια. Λαμβάνοντας υπόψη αυτή την υπόθεση είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς τη χρησιμότητα μιας θεραπευτικής διαδικασίες όπου το κεντρικό θέμα συζήτησης δεν θα είναι προσανατολισμένο προς το πρόβλημα.
- Η διάγνωση γίνεται στίγμα για το άτομο. Ο τομέας της ψυχολογίας κουβαλάει μαζί του ένα υπονοούμενο (ή και νοούμενο) σύνολο αξιών. Υπάρχουν τρόποι του να υπάρχεις στον κόσμο οι οποίοι προτιμώνται έναντι άλλων.
- Η διάγνωση αποτελεί μία αξιολογητική διαδικασία. Δεν είναι ουδέτερη αξιών. Η διάγνωση δεν περιγράφει απλά το τι υπάρχει «εκεί». Μάλλον η διάγνωση λειτουργεί ως ηθική κρίση. Μεταδίδει το έλλειμμα του ενός σε άλλους. Σκεφτείτε την περίπτωση της Διαταραχής της Διάσπασης Προσοχής ή της Σχολικής Βίας. Η αδιαφιλονίκητη αξία μέσα σε αυτήν τη διάγνωση είναι μία ήσυχη, ήρεμη και τακτική σχολική τάξη. Υπάρχει μία υπόθεση ότι η κίνηση σε γρήγορο ρυθμό από το ένα πράγμα στο άλλο – ανάλογα με το τι συλλαμβάνει η προσοχή μας- είναι κακό ή λάθος.
Κι όμως: τα παιδιά που μεγαλώνουν στην παγκοσμιοποιημένη οικονομία και κοινωνία του σήμερα δυσκολεύονται να αποφύγουν την πολλαπλότητα των δραστηριοτήτων που τα περιβάλλει. Αντί να τα παθολογικοποιήσουμε για τα πρότυπα συσχέτισης στα οποία έχουν εξοικειωθεί, ποια δυνατότητα θα μπορούσε να υπάρχει στα σχολεία και στους γονείς που να κινούσε μια διερεύνηση στο πώς η τάξη θα μπορούσε να ενσωματώσει ή να μιμηθεί τον ερεθισμό που παρέχεται από τη διάχυση της τεχνολογίας στις ζωές αυτών των παιδιών και το γρήγορα ρυθμό της σύγχρονης ζωής. [το ίδιο και για τη βία].
Διαβάζοντας κανείς τη βιβλιογραφία σχετικά με τη σχολική βία θα διαπιστώσει όλα τα παραπάνω. Διάγνωση και χαρακτηρισμοί, αξιολογήσεις και επιπλήξεις. Τα αναφέρω και στην αρχή.
Προτάσεις – Ιδέες – Σκέψεις
Ξεκινώντας τη συζήτηση για τις προτάσεις και τις νέες ιδέες έπεσα πάνω σε μία συνέντευξη του Διευθυντή του σχολείου Summerhill:
- Δηλαδή στο Summerhill επιτρέπεται να είσαι κακός;
- Όχι, δεν καταλάβατε. Δεν επιτρέπεται! Αν σε χτυπήσω, θα φάω πρόστιμο. Αλλά ηθικά δεν το θεωρούμε κάτι ανεπίτρεπτο. Δεν πιστεύουμε ότι είσαι ξαφνικά χειρότερος άνθρωπος, αλλά ότι περνάς μια κακή φάση. Αυτό είναι όλο. Και είναι τελείως διαφορετικό από τα περισσότερα σχολεία όπου όταν είσαι κακός, σε χαρακτηρίζουν και κακό. Αυτή είναι μια λεπτή και σημαντική διαφορά.
Παρατηρώντας -και- τη σχολική βία μέσα από μία συστημική ματιά θα μπορούσαμε να πούμε τα εξής:
- Η συστημική οπτική μπορεί να δει τη σχολική βία μέσα από ένα σχεσιακό και πλαισιακό πρίσμα.
- Μία συστημική ματιά μπορεί να εξετάσει τις πιθανές πολύπλοκες σημασίες που μπορεί να έχει η βία για τους συμμετέχοντες, να αποκαλύψει άλλους τομείς στρες στο σύστημα και να επιτρέψει και στον θεραπευτή να μην είναι «υποχρεωμένος» να κυνηγά μία καμουφλαρισμένη «αλήθεια» αλλά να παραμείνει περίεργος και ανοιχτός ως προς το σύστημα που έχει απέναντί του.
-  Η βία μπορεί να νοηθεί αφηρημένα ως μία προσπάθεια αντιμετώπισης εσωτερικού ή εξωτερικού στρες μέσα σε καταστάσεις ζωής ή σχέσης που βιώνονται ως υπερπολύπλοκες, δηλ, ως στρατηγική ελέγχου, η οποία –τουλάχιστον προσωρινά- παρέχει ένα ατομικό αίσθημα ασφάλειας. Μπορούμε λοιπόν να δούμε τη βία όχι ως έκφραση ενός επιθετικού ενστίκτου ή μία αμετάβλητη προσωπική ιδιότητα, αλλά ως ένα πρωτόγονο μηχανισμό αντιμετώπισης για τη μείωση της πολυπλοκότητας. Η συστημική προσέγγιση είναι στραμμένη προς το να αυξάνει διαρκώς την ιδία πολυπλοκότητα των δρώντων συστημάτων (ατόμων, οικογενειών, φορέων), συνεπώς και τις δυνατότητες αντιμετώπισης των πολύπλοκων καταστάσεων της ζωής για όλους τους συμμετέχοντες. Η αύξηση της ιδίας πολυπλοκότητας μέσα από την ενίσχυση των αποθεμάτων σε δράστες και θύματα είναι μια κατεύθυνση πιο βοηθητική.
- Τα πάντα συμβαίνουν μέσα σε πλαίσιο. Το συναίσθημα, η σκέψη, η δράση των ανθρώπων συμβαίνει πάντα μέσα σε κάποιο πλαίσιο, το οποίο επηρεάζει την υποκειμενική νοηματοδότηση αυτού που συμβαίνει. Όταν μία συγκεκριμένη συμπεριφορά εμφανίζεται ως αδύνατη να την κατανοήσει κάποιος, να την συναισθανθεί, θα μπορούσε ενδεχομένως μία διευρυμένη αντίληψη του πλαισίου (διευρυμένη οικογένεια, βιογραφία, περιβάλλον, πολιτισμικό φόντο κτλ) να κάνει δυνατές καινούργιες σημασιοδοτήσεις και, συνεπώς, κατανόηση.
- Στη δυναμική της σχολικής βίας εμπλέκονται όλοι οι συμμετέχοντες, δηλ. συμβάλουν με τη δράση τους στις σχέσεις, στην παραγωγή, διατήρηση και επίλυση των προβλημάτων. Αυτό ισχύει τόσο για τους ενήλικες όσο και για τα παιδιά, αφού η εκάστοτε συμπεριφορά αποτελεί μέρος ενός υπό ορισμένες συνθήκες προβλέψιμου σχήματος συναλλαγών το οποίο μπορεί να ξεδιπλώσει μία ορισμένη δυναμική (η εμπλοκή δεν έχει ως προϋπόθεση ούτε τη συνειδητότητα ούτε την πρόθεση).
- Από την  παραπάνω εμπλοκή όμως όλων των συμμετεχόντων δεν συνάγεται ότι όλοι επηρεάζουν τα συμβαίνοντα στο σύστημα με την ίδια ένταση ή εξουσία. Τα κοινωνικά συστήματα χαρακτηρίζονται από θεμελιώδεις ασυμμετρίες στη σχέση των μελών του συστήματος. Από τη διαφορετική θέση των συμμετεχόντων προκύπτουν ειδικές προσδοκίες του ενός από τον άλλον σε σχέση με ικανοποίηση συγκεκριμένων αναγκών για προστασία, φροντίδα, προσοχή, υποταγή, συνεργασία κλπ.
- Η θεωρία των αυτοποιητικών συστημάτων (Maturana, Varela) και ο κονστρουκτιβισμός έχουν παρουσιάσει πειστικά ότι οι οργανισμοί ή και τα άτομα είναι, οντολογικά ιδωμένο με βάση την βιολογική και νευρολογική τους οργάνωση, αυτόνομα, δηλαδή καθορίζονται μόνο από τη δική τους εσωτερική κατάσταση, όχι από το περιβάλλον τους, το οποίο πάντοτε μόνον ερεθίσματα ή διαταράξεις για την αλλαγή της κατάστασης προσφέρει. Από οντολογική άποψη, δεν μπορεί ένας άνθρωπος να «διαπαιδαγωγηθεί» από άλλους με την έννοια της καθοδηγητικής επικοινωνίας, να οδηγηθεί κάπου, δηλαδή να καθοριστεί έξωθεν. Αν κάτι τέτοιο θα ήταν εφικτό η Παιδαγωγική, η επίσημη αλλά και η άτυπη Εκπαίδευση θα ήταν πολύ εύκολη διαδικασία.
-  Σε οριοθέτηση απέναντι στην έννοια της ενοχής μπορούμε να τοποθετήσουμε την έννοια της ευθύνης. Η ευθύνη μπορεί να αξιοποιηθεί ως αναφορά στο μέλλον και με προσανατολισμό στα αποθέματα.
Ο στόχος κάθε θεραπευτικής (συστημικής) παρέμβασης είναι ο μετασχηματισμός. Ο μετασχηματισμός των ιστοριών που μας φέρουν οι πελάτες μας σε άλλες πιο δημιουργικές αφηγήσεις. Αφηγήσεις που να δίνουν έμφαση στις δυνατότητες, παρά στις ελλείψεις, στις εφεδρείες παρά στις παθολογίες. Στο σύστημα παρά στο άτομο. Ο στόχος θα είναι από την κοινωνική κατασκευή της βίας ως διαταραχή να περάσουμε στην κοινωνική κατασκευή νέων δυνατοτήτων για το εμπλεκόμενο σύστημα.  Το να δει κανείς τη θεραπεία ως κοινωνική κατασκευή (McNamee) σημαίνει να ωθήσει τη συνομιλία προς τελείως διαφορετικές κατευθύνσεις. Θα μπορούσαν πελάτης και θεραπευτής να κερδίσουν εγκαινιάζοντας μία συνομιλία πάνω σε αυτά που είναι πολύτιμες και αξιόπιστες εφεδρείες για τη δράση του πελάτη; Ποιες ιστορίες μπορούν να ειπωθούν που να αποσαφηνίζουν αυτές τις πολύτιμες εφεδρείες; Αν ο πελάτης έπρεπε να φανταστεί ότι ήταν σε θέση να αντλήσει από αυτές τις εφεδρείες κατά βούληση, ποιες θα ήταν οι δραστηριότητες στις οποίες θα μπορούσε να μην εμπλέκεται; Σε ποιες νέες δραστηριότητες θα μπορούσε να προσκαλέσει άλλους για να τις συν-κατασκευάσουν; Σε αυτές τις συνομιλίες για τις εφεδρείες η διάγνωση χάνει τη δύναμή της. Αν μπορώ να μιλήσω με σένα και με άλλους για αυτές τις δυνατότητές μου, ίσως να μην χρειάζεται πλέον να εστιάζω την προσοχή μου στα ελλείμματά μου. Ή πιθανότερα, μία συζήτηση για τις σχεσιακές εφεδρείες που έχω ήδη κατασκευάσει επιτυχώς με άλλους, μπορεί να με εμπνεύσει ότι αυτές θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν εποικοδομητικά στις σχέσεις όπου έχουν προκύψει τα εν λόγω προβλήματα.
Retzer: Στη Θέση του Μοντερνισμού (=Λογική, Ορθολογισμός, Αλήθεια, Τάξη, Κανονικότητα) ο Μεταμοντερνισμός αντι-Θέτει την «τυχαιότητα», δηλαδή την επιμονή ότι όλα θα μπορούσαν να είναι και διαφορετικά. Ο φιλόσοφος Richard Rorty  αναπτύσσει στη βάση αυτής της θεμελιώδους επίγνωσης της τυχαιότητας, τη θέση της «ειρωνείας». Μία θέση που τρέφει ριζοσπαστικά και αδιάκοπα αμφιβολίες για το δικό της λεξιλόγιο, το γλωσσικό οικοδόμημα της βεβαιότητας. Οι άνθρωποι από τη στάση της ειρωνείας «δεν είναι ποτέ σε θέση να πάρουν τον εαυτό τους στα σοβαρά, αφού έχουν πάντοτε συνείδηση ότι οι έννοιες με τις οποίες περιγράφουν τον εαυτό τους υπόκεινται σε αλλαγές. Έχουν πάντα συνείδηση της τυχαιότητας και της αβεβαιότητας των τελικών του λεξιλογίων, δηλαδή και της ίδιας τους της σκέψης».
Στον τομέα της θεραπείας, παρόμοιες συνέπειες έχει η θεωρία της Ασέβειας (Cecchin). Μέσα από την Ασέβεια απέναντι σε κάθε ιδέα που δηλώνεται ως αλήθεια εξασφαλίζεται ο χώρος ελευθερίας. Η στάση της Ασέβειας απέναντι σε κάθε αλήθεια μπορεί να οδηγήσει σε δράσεις γεμάτες νόημα θεραπευτικά και αποτελεσματικές.
Με την προϋπόθεση ότι, εκτός της δυνατότητας να αναπτύξουμε σεβασμό απέναντι στους ανθρώπους αναπτύσσοντας ασέβεια απέναντι σε ιδέες, περιγραφές, αξιολογήσεις και εξηγήσεις, η ασέβεια πρέπει να συμπεριλαμβάνει και τον ασεβή περιγράφοντα…..
Μια τέτοια στάση, της τυχαιότητας, της ειρωνείας, της ασέβειας θα μπορούσε να είναι για το σύστημα πηγή έμπνευσης, δημιουργικότητας και αυτονομίας.
Διότι, όπως λέει και ο Samuel Buttler, «Υπάρχει μόνο μία βεβαιότητα, ότι δεν μπορεί να υπάρχει καμία βεβαιότητα. Και γι΄αυτό δεν μπορεί να υπάρξει ούτε η βεβαιότητα ότι δεν μπορεί να υπάρξει καμία βεβαιότητα»
Στο σχολείο, απ΄ όπου και το παράδειγμά μας, οι άνθρωποι που ασχολήθηκαν με το πρόβλημα του bullying υιοθέτησαν τη στάση της αμφισβήτησης των θεωριών, των διαγνώσεων και της βεβαιότητας. Οργάνωσαν συναντήσεις ομαδικές και διαπροσωπικές όπου συζήτησαν τις δυνατότητες όλων των συμμετεχόντων στο σύστημα χωρίς  ενοχές και ετικέτες. Πρόσφεραν διεξόδους δράσης και ανάληψης ρόλων σε όλα τα εμπλεκόμενα μέρη και αποδέχτηκαν τη βία ως κάτι που συμβαίνει.
Το πρόβλημα του bullying που τυραννούσε το σχολείο τους ενάμισι χρόνο εξαφανίστηκε σε 3 εβδομάδες.
Βιβλιογραφία:
- Olweus Dan, «Εκφοβισμός και βία στο σχολείο. Τι γνωρίζουμε και τι μπορούμε να κάνουμε», ΕΨΥΠΕ, 2009
- McNamee, S. The Social Construction of Disorder. From Pathology to Potential, Draft for J.D. Raskin and S.K. Bridges (Eds.) (2002). Studies in Meaning: Exploring Constructivist Psychology. New York. Pace University Press. (Μετάφραση: Γιάννα Καρανικολάου. Επιμ. Φ. Τριανταφύλλου).
- Retzer Arnold. Η βία της μονοσημίας – Η πολυσημία της βίας. Για τη σχέση έρωτα, λογικής και βίας. Familiendynamik 3/1993. Heidelberg (Μετάφραση Τ. Ζήσης)
- Τ. Ζήσης, Εργαστήρι για το Τραύμα. Προσωπικές Σημειώσεις, Θεσσαλονίκη 2010..."

http://kesmeth.com/2014/03/21/και-το-όνομα-αυτού-bullying-ο-ατομικισμός-κ/

Τετάρτη 25 Δεκεμβρίου 2013

Ο Οδυσσεας στην Θεογονία- Ἡσίοδου

Δεν είναι περίεργο, να συναντούμε στην θεογονία του Ησίοδου περιστατικά,  που αναφέρονται στην οδύσσεια του Ομήρου...



Πηλέι δὲ δμηθεῖσα θεὰ Θέτις ἀργυρόπεζα
γείνατ᾽ Ἀχιλλῆα ῥηξήνορα θυμολέοντα.
Αἰνείαν δ᾽ ἄρ᾽ ἔτικτεν ἐυστέφανος Κυθέρεια
Ἀγχίσῃ ἥρωι μιγεῖσ᾽ ἐρατῇ φιλότητι
Ἴδης ἐν κορυφῇσι πολυπτύχου ὑληέσσης.        
1010
Κίρκη δ᾽, Ἠελίου θυγάτηρ Ὑπεριονίδαο,
γείνατ᾽ Ὀδυσσῆος ταλασίφρονος ἐν φιλότητι
Ἄγριον ἠδὲ Λατῖνον ἀμύμονά τε κρατερόν τε·
[Τηλέγονον δ᾽ ἄρ᾽ ἔτικτε διὰ χρυσέην Ἀφροδίτην. ]




οἳ δή τοι μάλα τῆλε μυχῷ νήσων ἱεράων 1015
πᾶσιν Τυρσηνοῖσιν ἀγακλειτοῖσιν ἄνασσον.
Ναυσίθοον δ᾽ Ὀδυσῆι Καλυψὼ δῖα θεάων
γείνατο Ναυσίνοόν τε μιγεῖσ᾽ ἐρατῇ φιλότητι.

http://el.wikisource.org/wiki/Θεογονία


Παρασκευή 22 Νοεμβρίου 2013

Όμηρος: Οδυσσεύς ή Οδύσσεια;


1. ΟΔΗΣΕΙΑ ένα κείμενο Σωτηριολογικο
Ξεκινώντας Η σωτηρία του Οδυσσέα ήταν να φτάσει σώος και αβλαβής, στην γενέτηρά του, στο σπίτι του στην αγαπημένη του Πηνελόπη.
Η Πηνελόπη ήταν δεμένη μαζί του ψυχικά , και εγώ γράφω ότι ήταν η ίδια η ψυχή του.
Σαν μια άλλη Μαχαμπαράτα η επιστροφή στην ψυχή αυτής της θαλασσόδαρτης ωδής (στην Ινδία δεν είχαν θάλασσα ούτε ακούνε τα τζιτζίκια), περνά απ τους κινδύνους που όλοι οι Έλληνες επί το πλείστον τότε ναυτικοί, καθημερνά αντιμετωπίζουν μέχρι σήμερα.
Τους φυσικούς κινδύνους, (Συμπληγάδες). Την λαγνεία και την μαγεία (καλύψω), την επωνυμία, και την ιδιοκτησία (Κύκλω-πας) το γλυκό ψέμα των αναμνήσεων (Λαιστρυγόνες), και τέλος την ψευτιά την κλεψιά την υποκρισία την μέθη και την αλαζονεία (Μνηστήρες).
..................................................................................................................

ΑΓΙΑ ΟΔΥΣΣΕΙΑ







ΟΔΥΣΣΕΥΣ Η ΟΔΥΣΣΕΙΑ

Ξέρε πως αύριο συνοδειά θα βάλω να σε πάρουν·
θα κείτεσαι πηγαίνοντας και θα γλυκοκοιμάσαι,
κι αυτοί τ΄ ατάραγα νερά θα σκίζουν ως να φτάσεις
στη γης σου και στα σπίτια σου, κι όπου αγαπάς,
............................................................................................

ΤΗΝ έννοια του μύθου αυτού, εδώ΄ με τις φτωχές γραμματικές μου γνώσεις

σε σας θα αποκαλύψω.

Γιατί η έρευνα που δεν έχει ψυχή στέκει μισεί, έτσι όπου τα γεγονότα και οι αριθμοί χάνουν,

την θεία του Πυθαγόρα γνώσει.

και του Ηρακλείτου την άγια προσοχή.

Να μην ξεχνούμε ότι κληρονομιά αυτής της γνώσεις ειμαστ΄ εμείς, όσο αναπνέουμε ακόμα

Όσο φροντίζουμε την μάνα όπου γεννά, του κόσμου όλου τους μύθους.




Δεν γίνεται λόγος για έναν ακόμα προβληματισμό, ακαδημαϊκού ενδιαφέροντος. Σήμερα ανάγκη είναι, κάτω απ την οικονομική καταπίεση, και τον κατατρεγμό που κατατρώει την χώρα μας ,απ τους “ετέρους” και όχι μόνο , να αποσαφηνίσουμε, καθαρά τον χαρακτήρα, την ιδιοσυγκρασία μας καθώς και την προσφορά τους, στον σημερινό στον κόσμο.

Δεν γίνετε λόγος για την επαναφορά του δωδεκάθεου, του Μίθρα των ορφικών, η όποιας άλλης αρχαίας θρησκευτικής δοξασίας.

Γίνετε λόγος για την ουσία, των χυμό, αν θέλετε το απαύγασμα, και την επανασύνδεση της αρχαίας, με την τωρινή ελληνική γνώση και θεωρία

Του νήματος που ως ομφάλιος λώρος, ως τα τα τώρα, δεν έχει σταματήσει να μας συνδέει. Την συνέχεια του Ελληνικού Πνεύματος.

Κι αυτή η συνέχεια δεν είναι η απόφαση κάποιων που πέρασαν απ αυτήν την χώρα αφήνοντας τα ιερά τους σημάδια.

Αυτή η συνέχεια είστε εσείς που τώρα μοιράζεστε το νερό το χώμα και την φωτιά αυτού του τόπου . Και αφορά όσους από εσάς αγαπούν τα παιδιά , τους φίλους το σπίτι, την χώρα, κι όλη'να την πλάση όπου απάνωθέ της, αυτά ζουν και υπάρχουν

888




Ας σκεφτούμε τους διάφορους ελληνικούς μύθους
Ν α θυμηθούμε τους λαϊκούς ήρωες την αργοναυτική εκστρατεία τους 12 άθλους του Ηρακλή, και την επιστροφή του οδυσσεα . Τότε που σαν θρύλοι μεταφέρονταν απ τους ραψωδούς, και τους γονείς στον κόσμο και τα παιδιά τους εκείνους τους χρόνους, πριν ακόμα γίνουν λόγος γραφτός
Και πριν ακόμα πέσουμε στα βαθιά, ας συγκρίνουμε την Οδύσσεια
Με τους άθλους του Ηρακλή.
Στους άθλους του Ηρακλή κυριαρχεί η δύναμη και η γενναιότητα, ενώ στην Οδύσσεια η ευστροφία, το νιάσιμο για τους συντρόφους, και το ποιο σπουδαίο για εμένα, η επιστροφή.
Ο Ηρακλής είχε όλων σχεδόν των θεών την αρωγή, ενώ ο Οδυσσεύς μόνον της θεάς Αθηνάς (σοφία) κι έναν θανάσιμο εχθρό, τον Ποσειδώνα.
Ο Ηρακλής “πήγαινε” υπηρετώντας την δικαιοσύνη και την αλήθεια, ο Οδυσσεύς “επέστρεφε” έχοντας αφανίσει με δόλο και πονηριά μια ολόκληρη πολιτεία.
Και με βάση το λαϊκό γνωμικό “όλα εδώ πληρώνονται”, Ξεκίνα η Ωδή του, ο οδυρμός του, μέσα από μια εχθρική και άγνωστη θάλασσα.


.............................................................................................
888
http://users.sch.gr/ipap/Ellinikos%20Politismos/Yliko/OMHROS%20ODYSSEIA/OMHROS%20ODYSSEIA.htm
..............................................................................................................................................
 

Σχόλια


Αναπαράσταση αρχαίων πεντηκοντόρων (πενήντα συνολικά κωπηλάτες). Τέτοιο πλοίο πιθανώς χρησιμοποίησε ο Οδυσσέας, όπως και πριν από αυτόν οι Αργοναύτες.

Για να κατανοήσουμε το ταξίδι του Οδυσσέα θα πρέπει πρώτα απ’ όλα να κατανοήσουμε το γενικότερο ιστορικό πλαίσιο. Η περίοδος από τον Τρωικό Πόλεμο (περ. 1200 π.Χ.) μέχρι την Αρχαϊκή Περίοδο κι έπειτα (8ος π.Χ. αι.), η οποία είναι γνωστή και ως Σκοτεινοί Χρόνοι (ή "Ελληνικός Μεσαίωνας"), είναι μια περίοδος επέκτασης των Ελλήνων στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής και Δυτικής Μεσογείου. Επομένως τα ταξίδια του Οδυσσέα απηχούν μια περίοδο εξερεύνησης και αποίκησης.

Η Οδύσσεια βρίσκεται μέσα σε αυτό το πλαίσιο της εξερεύνησης και επέκτασης. Καθώς πολλά αποσπάσματά της δείχνουν ότι έχουν συρραφθεί εκ των υστέρων, δεν θα πρέπει να θεωρήσουμε ούτε ότι ο Οδυσσέας επισκέφτηκε όλες τις περιοχές με μιας ούτε ότι ήταν και οι μοναδικές τοποθεσίες. Το ταξίδι του θα μπορούσε συνολικά να αποτελείται από αρκετές ξεχωριστές εκστρατείες.  

Θα μπορούσαμε να επικεντρώσουμε την προσοχή μας στην περιοχή της νότιας Ιταλίας, της Σικελίας και των απέναντι ακτών της Αφρικής, περιοχές οι οποίες θα βρίσκονταν στο άμεσο ενδιαφέρον των Ελλήνων του Ιονίου. Ωστόσο δεν θα πρέπει να σταθούμε μόνο εκεί. Το ότι το εξερευνητικό πνεύμα του Οδυσσέα δεν θα μπορούσε να σταματήσει εκεί το θεωρώ ως δεδομένο.

Βρήκα λοιπόν ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο στο διαδίκτυο σχετικό με τα πλοία της εποχής και τις πιθανές ταχύτητες τις οποίες θα μπορούσαν να αναπτύξουν. Το παραθέτω:

Ο Πλίνιος ο Πρεσβύτερος παραθέτει έναν αριθμό ταξιδιών, τα οποία θεωρεί ως τα γρηγορότερα δυνατά, με ευνοϊκό καιρό:

Voyage
Nautical Miles
Length of Voyage
Overall Speed
Ostia-Africa
270
2 days
6 knots
Messina-Alexandria
830
6
5.8
Ostia-Gibraltar
935
7
5.6
Ostia-Hispania Citerior
510
4
5.3
Messina-Alexandria
830
7
5
Ostia-Provincia Narbonensis
345
3
4.8
Puteoli-Alexandria
1000
9
4.6
                                     
Τα προηγούμενα ας τα συγκρίνουμε με άλλες αναφορές ταξιδιών με ευνοϊκό καιρό:

Reference
 Voyage
 Nautical Miles
 Length of Voyage
 Overall Speed
Philostr. Vita Ap. 7.10
Corinth-Puteoli           
670
4½ days
6.2 knots
Thuc. 2.97
Abdera-Mouth of Danube
500
4
5
Acts 28:13
Rhegium-Puteoli
175
5
Scylax, Periplus 111
Carthage-Gibraltar
820
7
4.9
Sulp. Severus, Dial. 1.3 and 1.6
Syrtes-Alexandria
700
4.5
Synesius, Epist. 51
Phycus-Alexandria
450
4.3
Philostr. V. A. 8.15
Puteoli-Tauromenium
205
3.4
                                                 
                                                 
Κι εδώ αναφορές ταξιδιών με δυσμενείς καιρικές συνθήκες:
Reference
Voyage
Nautical Miles
Length of Voyage
Overall Speed
Strabo 10.4.5            p143
Cyrene-West Point of Crete
160
2 days
3.3 knots
Marc. Diac. V. P. 26
Ascalon-Thessalonica
940
13       
3
Ibid. 567
 Rhodes-Gaza
 410
 7
 2.6
Sulp. Dial. 1.1
 Alexandria-Massilia
 1800
 3
 2.5
Marc. Diac. V. P. 334
 Caesarea-Rhodes
 500
 10
 2
Ibid. 26
 Gaza-Byzantium
 1000
 20
 2
Lucian, Navig. 7
 Alexandria-Cyprus
 250
 6½
 1.8
Marc. Diac. V. P. 334
 Rhodes-Byzantium
 445
 10
 1.8
Philostr. V. A. 7.16
 Puteoli-Ostia
 120
 3
 1.8
Lucian Navig. 7
 Sidon-Chelidonian Isles
 350
 9½
 1.5

Οι στόλοι επίσης ταξίδευαν με μικρότερη ταχύτητα από ό,τι μεμονωμένα πλοία για να διατηρούν το σχηματισμό τους:

Reference
 Voyage
 Nautical Miles
 Length of Voyage
 Overall Speed
 Wind
Appian B. C. 2.13.89
 Rhodes-Alexandria
 325
 3 days
 4.5
 Favorable (cf. n. 27)
Plut. Dion 25.45
 Greater Syrtes - Heracleia Minoa
 475
 4½
 4.4
 Favorable (cf. n. 19)
Polyb. 5.10910
 Sason-Cephallenia
 160
 1¾
 4
 Favorable
Lucan 9.10005
 Troy-Alexandria
 550
 7
 3.2
 Very favorable
Procop. Wars 3.25.21
 Carales-African Coast
 200
 3
 2.8
 Favorable
Livy 29.27
 Lilybaeum-Cape Mercury
 65
 1
 2.7
 Favorable (cf. n. 19)
Polyb. 3.41.4
 Pisa-Massilia, via Ligurian Coast
 240
 4½
 2.2
 Unfav.-fav.
Caesar Bell. Afr. 98
 Utica-Carales
 160
 3
 2.2
 Unfavorable
Ibid. 34
 Lilybaeum-Ruspina
 140
 3½
 1.7
 Favorable
Caesar B. C. 2.23
 Lilybaeum (?)-Anquillaria
 90
 2½
 1.5
 Favorable
Diod. Sic. 20.5
 Syracuse-Cape Mercury
 220
 6
 1.5
 Unfavorable
Herod. 8.66
 Euripus-Phalerum
 96
 3
 1.2
 Variable
Caesar Bell. Afr. 2
 Lilybaeum-Africa
 85
 4
 1
 Unfavorable
Plut. Dion 25.12
 Zacynthus-Cape Pachynus
 340
 13
 1
 Unfavorable (cf. n. 19)
Procop. Wars 3.13.213
 Zacynthus-Caucana
 320
 16
 .8
 Unfavorable (cf. n. 19)

[http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Journals/TAPA/82/Speed_under_Sail_of_Ancient_Ships*.html]     
                                               
Βλέπουμε ότι αυτά τα αρχαία πλοία μπορούσαν να ταξιδέψουν με ταχύτητες 3-5 ναυτικά μίλια την ώρα. Αυτές οι ταχύτητες είναι ουσιαστικά εκπληκτικές, καθώς ένα πλοίο ακόμη και της εποχής του Οδυσσέα θα μπορούσε να καλύψει την απόσταση από την Ελλάδα μέχρι το Γιβραλτάρ (περ. 1300 ναυτικά μίλια) σε 10-20 μέρες (συνυπολογίζοντας βέβαια και τις όποιες στάσεις). Ακριβώς τέτοια χρονικά διαστήματα δίνει ο Όμηρος για τις μεγαλύτερες αποστάσεις (π.χ. 18 μέρες από την Καλυψώ ως τους Φαίακες, 10 μέρες από τον Αίολο στην Ιθάκη («ώσπου είδαν τις ακτές»), 7 μέρες από το νησί του Αιόλου στους Λαιστρυγόνες, 10 μέρες (από τον κάβο Μαλέα;) στους Λωτοφάγους, 10 μέρες από τη Σκύλλα και τη Χάρυβδη (αν και κολυμπώντας!) στην Καλυψώ.) 

Θα ήθελα εδώ απλά να προσθέσω μια εκπληκτική διαπίστωση που έκανα: Η λεγόμενη Τηλέπυλος ουσιαστικά βρίσκεται σχεδόν στο ίδιο γεωγραφικό πλάτος (περ. 36ο 30΄) με την (αρχαία και σημερινή) Πύλο. Αυτή ίσως ήταν η απώτατη Τηλέπυλος (όχι απαραίτητα η «Τηλέπυλος Λαιστρυγονίη,» στις πύλες του Άδη. Αυτό το όνομα (Ελ. Άδης ή Γάδειρα, Λατ. Gades, Αιγ. Gadesh, Φοιν. Gadir, ή, όπως σήμερα λέγεται ισπανικά, Cádiz), θα ήταν πιθανώς ήδη γνωστό την εποχή του Ομήρου με κάποιο ίσως παρεμφερές όνομα που θα του είχαν δώσει οι πρώτοι θαλασσοδρόμοι της Μεσογείου.

Συμπέρασμα

Η προσωπική μου εκτίμηση σχετικά με τα ταξίδια του Οδυσσέα είναι ότι πρόκειται για ένα συνδυασμό πραγματικών γεγονότων και μύθων. Οι τοποθεσίες μπορεί να εκτυλίσσονται με διαφορετική σειρά. Άλλες από αυτές ανήκουν σε γεωγραφικές περιγραφές και άλλες σε μυθολογικές. Οι επαναλήψεις γεγονότων που συμβαίνουν στην Οδύσσεια μπορεί να είναι ενδεικτικές για την ταύτιση μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας. Τα ταξίδια επίσης μπορεί να έγιναν σε περισσότερες από μία δόσεις (η αναφορά π.χ. ότι από τον Αίολο έφτασε μέχρι την Ιθάκη πριν ξαναβρεθεί στον Αίολο είναι ενδεικτική). Επίσης μια εξερευνητική αποστολή μέχρι το Γιβραλτάρ τη θεωρώ πολύ πιθανή, καθώς κατά πάσα πιθανότητα είχε γίνει ήδη από προγενέστερους θαλασσοπόρους. 

Καταλήγοντας θα ήθελα απλά να πω ότι ο χάρτης που σχεδίασα στην αρχή είναι σκόπιμα ενδεικτικός. Αφενός κρατώ κάποιες κλασσικές τοποθεσίες με τις οποίες έχουν ταυτιστεί τα μέρη του Οδυσσέα, άλλες όμως τις τοποθετώ σε διαφορετικά σημεία, λαμβάνοντας υπόψη και ότι ο Οδυσσέας θα μας επιφύλασσε πάντοτε το στοιχείο του αιφνιδιασμού.